Ντελ Κόσα, Φραντσέσκο

(Francesco del Cossa, Φεράρα 1436 – Μπολόνια 1478). Ιταλός ζωγράφος. Καθοδηγήθηκε από τον πατέρα του στη ζωγραφική τέχνη. Το 1470 διακόσμησε μαζί με άλλους καλλιτέχνες το μέγαρο Σκιφανόια στη Φεράρα με τις αλληγορίες των μηνών Μαρτίου, Απριλίου και Μαΐου· αργότερα εγκαταστάθηκε στη Μπολόνια, όπου παρέμεινε έως τον θάνατό του. Επειδή δεν υπάρχουν νεανικά έργα του, η διαμόρφωση του ως την εκτέλεση των λαμπρών τοιχογραφιών του μεγάρου Σκιφανόια είναι ένα θέμα που συζητείται ακόμα. Η εργασία του στο μέγαρο αυτό φανερώνει επιδράσεις από τη σχολή της Φεράρα, (Κοσμέ Τούρα) αλλά και από τη ζωγραφική του Μαντένια στη Μάντοβα, από την αντίληψη του φωτός και του χώρου του Πιέρο ντέλα Φραντσέσκα και από το μνημειακό ύφος του Αντρέα ντελ Καστάνιο. Τα διάφορα αυτά στοιχεία, αφομοιωμένα, σε τέλεια σύνθεση, διακρίνονται στις θαυμάσιες σκηνές της υφαντικής και του κλαδέματος (του μηνός Μαρτίου) στο μέγαρο Σκιφανόια και επανευρίσκονται ενισχυμένα πλαστικά στα μεταγενέστερα έργα: το εικονοστάσαο Γκριφόνι (Μπολόνια, Σαν Πετρόνιο) που είχε στο κέντρο τη μορφή του Αγίου Βικεντίου Φερέρ μεταξύ του Αγίου Πέτρου και του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (σήμερα στην Πινακοθήκη Μπρέρα του Μιλάνου), το εικονοστάσιο των Φραγκισκανών, διασκορπισμένο σήμερα που είχε στο κέντρο τον εξαίρετο Ευαγγελισμό (Πινακοθήκη Δρέσδης), το εικονοστάσιο της Αγοράς των Εμπόρων (Μπολόνια, Πινακοθήκη) και την αντρική προσωπογραφία της συλλογής Πάνβιτς και Μπένεμπροκ (Χάρλεμ). Πολλά άλλα έργα του αποδίδονται, όπως η Αλληγορία του Φθινοπώρου (Βερολίνο). Ο Φ. ντελ Κ. άσκησε μεγάλη επίδραση στους ζωγράφους της εποχής του. «Ο θρίαμβος της Αφροδίτης», τμήμα μεγαλύτερης σύνθεσης του. Το έργο ανήκει στον κύκλο των τοιχογραφιών που ζωγράφισε ο καλλιτέχνης μαζί με άλλους γύρω στο 1470 στο μέγαρο Σκιφανόια στη Φερράρα. Στο μέγαρο Σκιφανόια βρίσκονται συγκεντρωμένα τα σπουδαιότερα έργα του καλλιτέχνη, χαρακτηριστικά των μεγάλων συνθετικών ικανοτήτων του και του πλούτου της φαντασίας του.